ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΩΝ 4 CDS ΤΟΥ ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΠΟΝΤΙΩΝ "ΣΕΡΡΑ":
"ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΙ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ"
CD 1
1.Τικ’ (μονόν).
(Στίχος δεκαπεντασύλλαβος, ρυθμός 5/8)
Τραγούδι: Ιωαννίδης Γιώργος - Θεοδωρίδης Παναγιώτης
Λύρα: Ιωαννίδης Λάζος
Φλογέρα: Νικολαΐδης Παντελής
Νταούλι: Νικολαΐδης Παντελής
Σεβντά ντο έν’ ’κι ξέρετεν, άμον καρφίν καρφούται,
με κελπετήν να σύρ’ς ατο, άλλο ’κι ξεκαρφούται.
Τερέστεν τον κουκουλαλήν, τερέστεν την κουκούλαν,
αρματωμένος σιλιαχλής αράζ’ απέσ’’ς ση βρούλαν.
Ούτε θα καταρούμαι σε, ούτε μαχαίρ’ θ’ εβγάλλω,
θα κουβαριάζω την καρδιά μ’ κ’ εσέναν θ’ ανασπάλλω.
’Σ σα παρχάρια μη λάσκεσαι, γιαβρί μ’, χωρίς εμέναν
κι ασ’ όλια τα νερά μη πίντς κάποιον έχ’ εβδέλλαν.
Νεοελληνική απόδοση
Το τι είναι αγάπη δεν ξέρετε, σαν το καρφί καρφώνεται,
και με τανάλια να το τραβήξεις άλλο δεν ξεκαρφώνεται.
Κοιτάξτε τον κουκουλοφόρο, την κουκούλα του κοιτάξτε,
αρματωμένος, οπλισμένος μέσα στη φλόγα πηδάει.
Ούτε θα σε καταραστώ, ούτε μαχαίρι θα βγάλω,
θα κάνω κουβάρι την καρδιά μου και σένα θα ξεχάσω.
Στα θερινά λιβάδια, πουλάκι μου, μην τριγυρνάς χωρίς εμένα,
κι απ’ όλα τα νερά μην πίνεις, κάποιο έχει βδέλλα.
2.Τικ’ (μονόν).
(Στίχος δεκαπεντασύλλαβος, ρυθμός 5/8)
Τραγούδι: Σοφιανίδης Γιώργος
Λύρα: Καρασαββίδης Δημήτρης
Φλογέρα: Σοφιανίδης Γιώργος
Νταούλι: Ευφραιμίδης Ιωάννης
Εσκέμυναν τ’ ολόερα σ’, αρ’ έγρυναν τ’ αυλία σ’,
άλλο ’κ’ έκ’σα την καλατζή σ’, πουλόπο μ’ τη λαλία σ’.
Τ’ ομμάτια ’τ’ς άμον θάλασσα, νασάν που κολυμπάει,
ατού ’ς τ’ άσπρα τα κύματα, και ’ς την εγάπην πάει.
Τ’ ομμάτια ’τ’ς άμον θάλασσα, τ’ οφρύδ’ καγκέλ’ καγκέλι,
εσύ θα παίρτς τ’ εμόν την ψην, ’κι θα προφτάν’ν αγγέλοι.
Ατό κοιμάται ’ς σα ψηλά, και ’ς σ’ άσπρα τα κρεβάτια,
την κάρδια μ’ ετσουρούεψα ’ς σ’ ατηνές τα σοκάκια.
Πασκ’ είσαι πολλά έμορφος, γιά πολλά τσαλιμλήσσα;
το στούδι σ’ αγαπίεται, μικρέσσα μ’ τρυγονίτσα μ’.
Νεοελληνική απόδοση
Ασκήμυναν τα γύρω σου κι αγρίεψαν - ερημώθηκαν - οι αυλές σου,
δεν ξανάκουσα την ομιλία σου, πουλάκι μου τη λαλιά σου.
Τα μάτια της σαν θάλασσα, χαρά σ’ αυτόν που κολυμπάει,
αυτού, στ’ άσπρα τα κύμματα, και στην αγάπη πάει.
Τα μάτια της σαν θάλασσα, το φρύδι στροφή, στροφή,
εσύ θα πάρεις τη δική μου ψυχή, δε θα προφτάσουν οι αγγέλοι.
Αυτό κοιμάται στα ψηλά και στ’ άσπρα τα κρεβάτια,
την καρδιά μου τη σάπισα σ’ αυτηνής τα σοκάκια.
Μήπως είσαι πολύ όμορφη ή πολύ σκερτσόζα;
το κόκαλό σου αγαπιέται μικρή μου αγαπημένη.
3.Τικ’ (διπλόν).
(Στίχος δεκαπεντασύλλαβος, ρυθμός 5/8)
Τραγούδι: Θεοδωρίδης Παναγιώτης
Λύρα: Ιωαννίδης Λάζος
Νταούλι: Νικολαΐδης Παντελής
Για έλα για θα έρχουμαι, για το ποτάμ’ θα σκίζω,
στείλο με το μαντηλόπο σ’ τα δάκρυα μ’ να σπογγίζω.
Για έλα για θα έρχουμαι, ’ς σην στράταν θ’ απαντώ σε,
εντρέπουμαι να λέω σε κορτσόπον ντ’ αγαπώ σε.
Νεοελληνική απόδοση
Ή έλα ή θα έρθω, ή το ποτάμι θα περάσω,
στείλε μου το μαντηλάκι σου τα δάκρυά μου να σκουπίσω.
Ή έλα ή θα έρθω στο δρόμο θα σ’ ανταμώσω,
ντρέπομαι να σου πω κορίτσι μου ότι σε αγαπώ.
4.Τικ’ (διπλόν).
(Στίχος δεκαπεντασύλλαβος, ρυθμός 5/8)
Τραγούδι: Καρασαββίδης Δημήτρης
Αγγείον: Σοφιανίδης Γιώργος
Νταούλι: Κοπαλίδης Παναγιώτης
Εσύ εμέναν έλεες, καν’νάν ’κι καλατσεύω,
με τ’ ομματόπα μ’ είδα σε τον Θεό σ’ ’κ ινιανεύω.
Άρ’ με το τουλουμόπο μου ’ς σον Άδ’ ’κι κατηβαίνω,
εκεί παραπονέματα, έναν βράδον ’κι μένω.
Ανάθεμά-ν ανάθεμά, διπλά-ν αναθεμά σε,
’ς σην ψη σ’ ελιγοθύμανα, ’συ έλεες κοιμάσαι.
Εξέβεν απάν’ ’ς σο κεράσ’, εσώρευεν κεράσια,
ερχίνεσεν να τραγωδεί τ’ αρνί μ’ γιαβάσ’- γιαβάσια.
Νεοελληνική απόδοση
Εσύ εμένα μ’ έλεγες κανένα δε μιλάω,
με τα ματάκια μου σε είδα, το Θεό σου δεν πιστεύω.
Και με την τσαμπούνα μου στον Άδη δεν κατεβαίνω,
εκεί πολλά παράπονα μια βραδιά δε μένω.
Ανάθεμα, ανάθεμα, διπλά ανάθεμά σε,
στην ψυχή σου - στα στήθια σου - λιποθυμούσα κι εσύ έλεγες κοιμάσαι.
Βγήκε πάνω στην κερασιά και μάζευε κεράσια,
άρχισε να τραγουδά, η αγάπη μου, σιγά – σιγά.
5.Τ’ από κάθεν κιάν’.
(Στίχος δεκαπεντασύλλαβος, ρυθμός 5/8)
Τραγούδι: Αμαραντίδης Γιώργος – Παρχαρίδης Αλέξης
Ζουρνά: Παπαγιαννίδης Πόλιος
Νταούλι: Ευφραιμίδης Γιάννης
Θυμάσαι οντές επέγ’ναμε ’ς σ’ ορμάνια τζαναβάρια
η πάχνια έναν πιθαμήν, νε τσαρούχια νε ορτάρια;
Έλα-ν αρνί μ’, έλα πουλί μ’, έλα-ν ολίγον κι άλλο,
διαβαίν’νε χρόνια και καιροί ’κι θ’ ανταμώνουμ’ άλλο.
’Σ σα μέσα σ’ να τυλίουμαι, ’ς σην τσάμια σ’ να γριβώνω,
έναν ψήν χρωστώ ’ς σον Θεόν, παίρει ατο και γλυτώνω.
Εγώ είμαι-ν ασ’ σο Πορτοράζ, (Σερανλάρ), εσύ απ’ αλλού χωρίον,
το κρεβατόπο μ’ έν’ στενόν, έλα ειτιαδά ολίγον.
Νεοελληνική απόδοση
Θυμάσαι όταν πηγαίναμε στα δάση σαν άγρια θηρία,
η πάχνη μια πιθαμή, χωρίς κάλτσες και τσαρούχια.
Έλα καλή μου, έλα πουλί μου, έλα λίγο ακόμη,
περνάνε χρόνια και καιροί και δε θα ξανανταμώσουμε.
Στη μέση, στο κορμί σου, να τυλιχτώ, στην πλεξούδα σου να πιαστώ,
μια ψυχή στο Θεό χρωστώ, την παίρνει και γλυτώνω.
Εγώ είμαι από το Πορτοράζ’ (Σερανλάρ)* εσύ από άλλο χωριό,
το κρεβατάκι μου είναι στενό, έλα λιγάκι πιο εδώ.
*Πορτοράζ, Σερανλάρ, παλιά ονόματα των χωριών Πρωτοχώρι, Αλωνάκια του Ν. Κοζάνης.
6.Τριπάτ’
Ζουρνά: Χριστοφορίδης Χριστόφορος – Σιαχπεντέρ’ς
Νταούλι: Νικολαΐδης Παντελής
7.Από πάν’ καικά (Ματσούκας).
(Στίχος δεκαπεντασύλλαβος, ρυθμός 5/8).
Τραγούδι: Αμαραντίδης Γιώργος – Παπαγιαννίδης Πόλιος
Λύρα: Αμαραντίδης Γιώργος
Νταούλι: Ευφραιμίδης Γιάννης
Έχ’ κ’ έρται ο Γιακούπ’-αγάς, Ελένε μ’, τέρεν την ’τοιμασέα σ’, ωφ ωφ,
την πόρτα σ’ άφ’ς ακράνοιχτον, Ελένε μ’, θα μπαίνω ’ς ση φωλέα σ’, ωφ ωφ.
Έχ’ κ’ έρται ο Γιακούπ’-αγάς, Ελένε μ’, τέρεν το χαζιρλούκι σ’, ωφ ωφ,
θα έρχουμαι και ’ς σην κατσά σ’, Ελένε μ’, θα σ’κώνω το τιρλούκι σ’, ωφ ωφ.
Εγώ εσέν, εσύ εμέν, Ελένε μ’, πασκείμ’ ’κι αροθυμούμε; ωφ ωφ,
τ’ έναν τ’ άλλο να ’λέπομε, Ελένε μ’, καμμίαν ’κ επορούμε, ωφ ωφ.
Κορώνα μ’ σύρον την περτέ σ’, ασχώρετον, χαμέλωσον τη λάμπαν, ωφ ωφ
έλα-ν ας αναπάουμες, ασχώρετον, πασκείμ’ θα ζούμε πάντα; ωφ ωφ.
Στη δεύτερη επανάληψη στο τέλος του δεύτερου ημιστίχιου κάθε στίχου, αντί για ωφ ωφ ακούγεται το έλα-ν έλα.
Νεοελληνική απόδοση
Είναι στο δρόμο κ’ έρχεται ο Γιακούπ-αγάς, κοίταξε να ετοιμαστείς,
την πόρτα σου άφησ’ την μισάνοιχτη, θα μπω στη φωλιά σου.
Είναι στο δρόμο κ’ έρχεται ο Γιακούπ-αγάς, φρόντισε να ’ναι όλα έτοιμα,
θα έρθω στο κιλίμι – στρώμα σου, θα σε αναστατώσω.
Εγώ εσένα κ’ εσύ εμένα μήπως δεν επιθυμούμε;
ένας τον άλλον να δούμε, καμιά φορά δεν μπορούμε.
Χήρα μου, τράβηξε την κουρτίνα σου, χαμήλωσε τη λάμπα,
έλα ν’ αναπαυθούμε, μήπως θα ζήσουμε για πάντα;
8.Αγκαλιαστόν.
(Στίχος δεκαπεντασύλλαβος, ρυθμός 5/8)
Τραγούδι: Θεοδοσιάδης Κώστας
Λύρα: Θεοδοσιάδης Κώστας
Φλογέρα: Νικολαΐδης Παντελής
Νταούλι: Νικολαΐδης Παντελής – Φωτιάδης Παύλος
Τερέστε ατεν τήν έμορφον, τερέστεν το πιτσίμ’ν ατ’ς,
ατσάπσαν ποίον παλικάρ’, θα συρ’ και παιρ’ την ψήν ατ’ς.
Του σκύλ’ ο υιόν που έει σε ’κι ξέρ’ το μεκατίρ’-ι- σ’,
άφ’ς ατον κ’ έλα μετ’ εμέν, θα φτάγω το χατίρ’ ι-σ’.
Παλικαρόπον είμ’ εγώ, θα φτάγω αγουρότας,
έναν πρωί θα ευρίκ’ς με οξωκά-ν ασ’ σην πόρτα σ’.
Ο κόσμος όλιον κάμ’ και ζει και πορπατεί ληγάρια,
εγώ άμον τον παλαλόν μετρώ τ’ εγάπ’ς τ’ ιχνάρια.
Λελεύω σας μ’ ελέπετεν τ’ εμά τα τζεχελούκια,
μικρός εσέβα ’ς ση σεβτάν και με τα χαβεσλούκια.
Νεοελληνική απόδοση
Κοιτάξτε την την όμορφη, κοιτάξτε τα καμώματά της,
Άραγε ποιο παλικάρι θα τραβήξει και θα πάρει την ψυχή της – θα κερδίσει την αγάπη της.
Αυτός ο αθεόφοβος (του σκύλου ο γιος) που σ’ έχει, δεν ξέρει την αξία σου,
άφησέ τον κ’ έλα με μένα, θα κάνω το χατίρι σου.
Παλικαράκι είμαι εγώ, θα κάνω παλικαριές
ένα πρωί θα με βρεις έξω από την πόρτα σου.
Ο κόσμος όλος δουλεύει και ζει και περπατάει γρήγορα,
εγώ είμαι όπως ο τρελός, μετρώ της αγάπης τις πατημασιές.
Σας ικετεύω μη βλέπετε τις δικές μου τις απειρίες,
μικρός μπήκα στην αγάπη με πόθους και λαχτάρες.
9.Χυτόν.
(Στίχος δεκαπεντασύλλαβος, ρυθμός 5/8)
Τραγούδι: Υφαντίδης Ηλίας
Αγγείον: Υφαντίδης Ηλίας
Νταούλι: Νικολαΐδης Παντελής
Έλα πουλόπο μ’ μετ’ εμέν, λελεύω ’γώ την έλα σ’.
Έλα πουλόπο μ’ μετ’ εμέν, γουρπάν εγώ ’ς σην έλα σ’.
Το τουλουμόπο μ’ θα παίζω, ’κι θα ’γροικά κανένας.
Εγώ θα παίζω το τουλούμ’ ’κι θα ’γροικά κανένας.
Επωδός
Τούλα-τούλα-τούλαλα, α-λά, τούλαλα,
το ταούλ’ και η ζουρνά, παρεβγάλ’νε μας πολλά.
Το ταούλ’-ι- μ’ έν πετσένιον κι η ζουρνά μ’ κοκκυμελένιον
τη ζουρνάς-ι-μ’ το τσιμπόν’, ίλιαμ όντες θυμών’.
Τη ταουλί μ’ το κοπάλ’ όντες κοπανίζ’ τ’ ομάλ’,
χαμογελούν οι νυφάδες και δακριαούνε οι χεράδες.
Χάραξεν η ανατολή, εφώταξεν ημέρα,
γουρπάν’ εγώ να γίνουμαι ’ς σ’ εμόν την περιστέραν.
Επωδός
Τούλα-τούλα-τούλαλα, α-λά, τούλαλα,
το ταούλ’ και η ζουρνά, παρεβγάλ’νε μας πολλά.
Το ταούλ’-ι- μ’ έν πετσένιον κι η ζουρνά μ’ μαλαΜατένιον
τη ζουρνάς-ι-μ’ το τσιμπόν’, ίλιαμ όντες θυμών’.
Τη ταουλί μ’ το κοπάλ’ όντες κοπανίζ’ τ’ ομάλ’,
χαμογελούν οι νυφάδες και δακριούνε οι χεράδες.
Νεοελληνική απόδοση
Έλα πουλάκι μου μ’ εμένα, να χαρώ εγώ τον ερχομό σου.
Έλα πουλάκι μου μ’ εμένα, θυσία εγώ να γίνω στον ερχομό σου.
Τη μικρή μου τσαμπούνα θα παίζω, δε θα καταλάβει κανένας,
εγώ θα παίζω την τσαμπούνα, δεν θα πάρει είδηση κανένας.
Επωδός
Ήσυχα, ήσυχα, ήσυχα,α,α και πάλι ήσυχα
το νταούλι και ο ζουρνάς μας ξεπροβοδίζουν πολύ.
Το νταούλι μου είναι πετσένιο κι ο ζουρνάς μου από κορόμηλο (μαλαΜατένιο),
του ζουρνά μου η γλώσσα – αυλός, ιδίως όταν ερεθίζεται – θυμώνει
του νταουλιού μου ο κόπανος όταν χτυπάει τ’ ομάλ’ (σκοπός)
χαμογελούν οι νύφες και δακρύζουν οι χήρες.
Αρχίζει να ξημερώνει, έλαμψε το φως της ημέρας
θυσία εγώ να γίνω στη δική μου περιστέρα (αγάπη).
Επωδός (επανάληψη)
10.Τικ’ (Ίμερας)
(Στίχος δεκαπεντασύλλαβος, ρυθμός 2/4 ή 4/8)
Τραγούδι: Ιωαννίδης Γιώργος
Λύρα: Ιωαννίδης Λάζος
Νταούλι: Νικολαΐδης Παντελής
Ανάθεμά σας έρημα, θα βλαστημώ σας τσόλια,
η ψή’μ’ εβαρυκάρδεσεν, θ’ απιδιαβαίνω ασ’ σ’ όλια.
Ανάθεμα και τα μακρά και τα ’πιδεβασέας
μάνα, σκίσον το κάρδοπο μ’ βγάλον τα πικρασέας.
Εσύ το κομμενόχρονον και το καταραμένον,
γιατί ’κι ξύντς λίγον νερόν, ’ς σην κάρδια μ’ το καμένον;
Πολλά έχω να λέγω σας, ολίγα ’κι κανείνταν,
τα τερτόπα μ’ αν λέγω σας ’μερών’ και ’κι τελείνταν.
Νεοελληνική απόδοση
Ανάθεμά σας έρημα, θα σας βλαστημήσω μέρη ακατοίκητα,
η ψυχή μου απογοητεύτηκε θ’ απαρνηθώ τα πάντα.
Ανάθεμα και τα μακριά – τα ξένα, και τους αποχωρισμούς,
μάνα, σχίσε την καρδιά μου, βγάλε τις πίκρες.
Εσύ, που λίγα να είναι τα χρόνια σου, και η καταραμένη,
γιατί δε χύνεις λίγο νερό στην καρδιά μου την καμένη;
Πολλά έχω να σας πω, λίγα δεν φτάνουν,
τα βάσανα, τους καημούς μου αν σας πω, ξημερώνει και δεν τελειώνουν.
11.Κούσερα
Αγγείον: Αραματανίδης Γιάννης
Νταούλι: Γευγελής Γιώργος
12.Τικ’ (Τόνγιας).
(Στίχος δεκατετρασύλλαβος, ρυθμός 2/4 ή 4/8)
Τραγούδι: Σοφιανίδης Γιώργος - Καρασαββίδης Δημήτρης
Λύρα: Καρασαββίδης Δημήτρης
Νταούλι: Ευφραιμίδης Γιάννης
Τ’ αιγιδόπο μ’ βόσκεται, συρίζ’ ατο κλώσκεται,
εγώ τηνάν αγαπώ ταραπουλούζ’ ζώσκεται.
Όθεν κέσ’ πάει τ’ αιγίδ’, απ’ οπίσ’ πάει το τσαπίτσ’,
μανίτσα μ’ αράεψον ’ς εμέναν κεριά κορίτσ’.
Μάνα τέρεν το Παπόρ’ ντ’ άσκεμα κουνίεται,
το σαρίν τ’ αρνί μ’ απέσ’ φογούμαι φουρκίεται.
Έ, κουτσή μελαχρινή, μόνασό με του βραδύ,
Τ’ οσπιτόπο σ’ ντόισον έν’, η ψη μ’ όλον τ’ εσόν έν’.
Νεοελληνική απόδοση
Το κατσικάκι μου βόσκει, το σφυρίζω γυρνάει,
εγώ αυτήν που αγαπώ, μεταξωτή (Τριπόλεως) ζώνη ζώνεται.
Όπου πάει το κατσίκι, από πίσω του πάει και το μικρό κατσικάκι,
μανούλα μου ψάξε ταιριαστό για μένα κορίτσι.
Μάνα κοίτα το βαπόρι τι άσχημα κουνιέται,
το ξανθό το κορίτσι μου μέσα είναι, φοβάμαι μήπως πνιγεί.
Έ, κόρη μελαχρινή, φιλοξένησέ με το βράδυ,
το σπιτάκι σου τι λογής είναι, η ψυχή μου όλη δική σου είναι.
13.Τίκ’(ιν) (Νικόπολη).
(Στίχος δεκαπεντασύλλαβος, ρυθμός 5/8)
Τραγούδι: Παπαγιαννίδης Πόλιος
Λύρα: Καρασαββίδης Δημήτρης
Νταούλι: Κοπαλίδης Παναγιώτης
Καλά ’ποίκα κ’ εγάπεσα ’ς σ’ εσόν την γειτονίαν,
Εμπαίντς, εβγαίντς ελέπω σε και χαίρεται η καρδία μ’.
Καλά φτάγω, κάλα φτάγω, βοσκίζω την Βροχάλαν,
εκείνε τρώει την τρίφυλλην, εγώ πίνω το γάλαν.
Κόρη για ’πέ με τ’ όνεμα σ’, για ’πέ με τίνος είσαι;
για ’πέ με και τ’οσπιτόπο σ’ και την οτάν ντο κείσαι.
Η μάνα ’θε ’κι αντρίζει ατο, το κορίτσ’ λέει θ’ αντρίζω,
αΐκον έμορφον κορίτσ’ εγώ να ποδεδίζω.
Παρατήρηση:
Στο τέλος του κάθε στίχου ακούγεται η επωδός: Γιάρ-γιάρ, γιάρ-γιάρ, πάντα γιάρ, γιάρ-γιάρ, γιάρ-γιάρ.
Νεοελληνική απόδοση
Καλά έκανα και αγάπησα στη δική σου γειτονιά,
μπαίνεις, βγαίνεις, σε βλέπω, και χαίρεται η καρδιά μου.
Καλά κάνω, καλά κάνω, πάω για βοσκή τη Βροχάλα (αγελάδα)
εκείνη τρώει το τριφύλλι, εγώ πίνω το γάλα.
Κόρη για πες μου τ’ όνομά σου, για πες μου τίνος είσαι;
για πες μου και το σπιτάκι σου, και το δωμάτιο που κοιμάσαι.
Η μάνα του δεν το παντρεύει, το κορίτσι λέει θα παντρευτώ,
τέτοιο όμορφο κορίτσι εγώ να το χαρώ.
14.Τικ’ Αργόν
Κεμανέ: Καλιοντζίδης Μιχάλης
Ουτί: Παπαδοπούλου Κατερίνα
Νταούλι: Κοπαλίδης Παναγιώτης
15.Από πάν’ και κά’ (Μεταλλείο Άσπρου βουνού - Ακ Νταγ Μαντέν)
Κεμανέ: Καλιοντζίδης Μιχάλης
Ουτί: Παπαδοπούλου Κατερίνα
Νταούλι: Κοπαλίδης Παναγιώτης
16.Τσουρτούγουζους
Κεμανέ: Καλιοντζίδης Μιχάλης
Ουτί: Παπαδοπούλου Κατερίνα
Νταούλι: Κοπαλίδης Παναγιώτης
17.Τρομαχτόν
Ζουρνά: Τσαπανίδης Γιώργος
Νταούλι: Ευφραιμίδης Γιάννης
18.Τρυγόνα (Τραπεζούντας)
(Στίχος δεκαεξασύλλαβος, ρυθμός 5/8)
Τραγούδι: Σοφιανίδης Γιώργος - Καρασαββίδης Δημήτρης
Λύρα: Καρασαββίδης Δημήτρης
Νταούλι: Κοπαλίδης Παναγιώτης
Ακεί πέραν ’ς σ’ ορμανόπον, έστεκεν κ’ εποίν’νεν ξύλα,
Τα ξύλα ’τ’ς έσαν οξέας, άντρας ατ’ς έτον μυξέας.
Πορπατεί και πάει ομάλια,τ’ορταρόπα ’τ’ς αρνομάλλια,
πορπατεί και πάει τίκια, τ’ ορταρόπα ’τ’ς είν’ τιφτίκια.
Η τρυγόνα με τ’ αντζία, πάει ’ς σ’ ορμάν’ σωρεύ’ τσατσία.
Σημείωση:
Στο τέλος του πρώτου και του δεύτερου ημιστιχίου του κάθε στίχου λέγεται η επωδός: «η τρυγόνα η κορώνα».
Νεοελληνική απόδοση
Εκεί πέρα στο δασάκι, στεκόταν κ’ έκανε ξύλα,
τα ξύλα της ήταν οξιές, άντρας της ήταν μυξιάρης.
Περπατάει και πάει ευθεία, οι κάλτσες της από μαλλί αρνίσιο,
περπατάει και πάει στον ανήφορο, οι κάλτσες της είναι από χνουδωτό μαλλί γιδίσιο.
Η τρυγόνα με τα πόδια πάει στο δάσος μαζεύει ξερά λεπτά κλαδιά.
Τρυγόνα (η) = η αγαπημένη κόρη
Κορώνα (η) = το πτηνό κοράκι. Μεταφορικά γυναίκα δυστυχισμένη.
19.Τρυγόνα (Ματσούκας).
(Στίχος δεκατετρασύλλαβος, ρυθμός 7/8)
Τραγούδι: Αμαραντίδης Γιώργος - Παρχαρίδης Αλέξης
Αγγείον: Σοφιανίδης Γιώργος
Νταούλι: Ευφραιμίδης Γιάννης
Ακεί πέραν ήλιος έν’, η τρυγόνα τίνος έν’;
γιά τ’ εμόν έν’, γιά τ’ εσόν, ας τερούμε τίνος έν’.
Ακεί πέραν φέγγος έν’, η τρυγόνα τίνος έν’,
μάισσα έν’ κι ωριάζ’ τα ζα και μαραίνταν τα δεντρά.
Ακεί πέραν έστεκεν, την κάλτσαν ατ’ς έπλεκεν,
Είπα ’τεναν έλα αδά, το λαλόπο μ’ χαμελά.
Σκουλαρίκ’ φορεί ’ς σ’ ωτίν, και ’ς σα χέρια δαχτυλίδ’,
μ’ έναν τέρεμαν γλυκίν χίλια χρόνια η βραδή.
Νεοελληνική απόδοση
Εκεί πέρα ήλιος είναι, η τρυγόνα (αγαπημένη) τίνος είναι;
ή δική μου είναι, ή δική σου είναι, ας δούμε τίνος είναι.
Εκεί πέρα φεγγάρι είναι, η τρυγόνα τίνος είναι;
μάγισσα είναι και προσέχει τις αγελάδες στη βοσκή και μαραίνονται τα δέντρα.
Εκεί πέρα στεκόταν, την κάλτσα της έπλεκε,
την είπα «έλα εδώ» με χαμηλή φωνούλα.
Σκουλαρίκι φοράει στ’ αυτί και στα χέρια δαχτυλίδι,
μ’ ένα βλέμμα της γλυκό, χίλια χρόνια γίνεται μια βραδιά.
20.Τρυγόνα (Γουρούχ).
(Στίχος δεκαπεντασύλλαβος, ρυθμός 5/8)
Τραγούδι: Ιωαννίδης Γιώργος
Λύρα: Νικολαΐδης Γιάννης
Νταούλι: Νικολαΐδης Παντελής
Ακεί πέραν ’ς σ’ ορμανόπον, έστεκεν κ’ εποίν’νεν ξύλα,
τα ξύλα ’τ’ς έσαν οξέας, άντρας ατ’ς έτον μυξέας.
Η τρυγόνα με τ’ αντζία, πάει ’ς σ’ορμάν’ σωρεύ’ τσατσία,
Η τρυγόνα με τ’ ορτάρια, πάει ’ς σ’ ορμάν’ 'ς σα λευκουτάρια.
Σημείωση:
Στο τέλος του πρώτου και του δέυτερου ημιστιχίου του κάθε στίχου, λέγεται η επωδός:
«η τρυγόνα η τρυγόνα».
Νεοελληνική απόδοση
Εκεί πέρα στο δασάκι στεκόταν κ' έκανε ξύλα,
τα ξύλα της ήσαν οξιές, ό άντρας της ήταν μυξιάρης.
Η τρυγόνα με τα πόδια πάει στο δάσος μαζεύει ξερά κλαδιά,
η τρυγόνα με τις μάλλινες κάλτσες, πάει στο δάσος στα φουντούκια.
21.Τερς Μεταλλείο Αργυροχώματος (Κιουμούς Ματέν):
Κεμανέ: Καλιοντζίδης Μιχάλης
Ουτί: Παπαδοπούλου Κατερίνα
Νταούλι: Κοπαλίδης Παναγιώτης
22.Τερς (Μεταλλείο Άσπρου βουνού - Ακ Νταγ Ματέν)
Κεμανέ: Καλιοντζίδης Μιχάλης
Ουτί: Παπαδοπούλου Κατερίνα
Νταούλι: Κοπαλίδης Παναγιώτης
23.Γέμουρα
Κεμανέ: Καλιοντζίδης Μιχάλης
Ουτί: Παπαδοπούλου Κατερίνα
Νταούλι: Ευφραιμίδης Γιάννης